سید علی رحیمایی سرپرست سازمان آرامستانهای شهرداری بابل از مراجعه کنندگان خواست این موارد را برای حفظ سلامت خود و خانواده هایشان رعایت نمایند، اگر چه بزرگداشت درگذشتگان و تسليت گويي به بازماندگان، بخشي از مراسم آیینی و مذهبی و فرهنگ غني ايرانيان است.
انجمن علمی پزشکی اجتماعی ایران به منظور پیشگیری از مخاطرات جبران ناپذیر، موارد ذیل را بر اساس شواهد معتبر توصیه می کند:
۱:در صورتي كه درگذشتِ فرد متوفي به دليل ابتلا به كوروناويروس جديد يا بيماري هاي عفوني ديگر بوده، بايد براي خاكسپاري ايشان، تمهيدات خاصي در نظر گرفته شود. و مسئوليت همگاني ايجاب مي كند كه توصيه هاي كاركنان بهداشتي در اين زمينه به دقت رعايت گردد.
۲:در شرایط اپیدمی، احتمال آلوده بودنِ هر فرد، حتی به صورت بدون علامت به این بیماری وجود دارد؛ اگرچه ممكن است که متوفی به علت دیگری فوت شده باشد ولي احتمال ابتلاي همزمان ايشان به بیماری COVID-19 منتفي نيست. این احتمال در کسانی که سابقه بستری در بیمارستان داشته و یا در مراکز درمانی فوت شده اند، می تواند بیشتر باشد. بنابراين احتمال انتقال بیماری از هر فرد فوت شده می تواند وجود داشته باشد و باید در برخورد با جسد متوفی، این نکته در نظر گرفته شود.
۳:از سوي ديگر، احتمال انتقال از افراد حاضر در تجمعات وجود دارد و باید حتی المقدور از قرار گرفتن در تجمعات مربوطه و ایجاد تراکم خودداری کرد. بهتر است در اين دوره خاص، تسليت گويي ها عمدتا به شكل تلفني يا از طريق اينترنت و شبكه هاي اجتماعي و غيرحضوري باشد. بدون شك، مردم فهيم ما و خانواده درگذشتگان، شرايط ويژه حاضر را درك مي كنند و حاضر نيستند سلامت كسي براي تسليت گويي به ايشان به خطر بيفتد.
۴:افراد دارای سابقه بیماری های زمينه اي قلبی عروقی، فشار خون بالا، سکته قلبی، سکته مغزی، بیماری های ریوی، دیابت و بیماری های کلیوی، افرادی که داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مصرف می کنند، مبتلایان به بدخیمی ها (سرطان ها) و بانوان باردار، در معرض خطر بالاتري براي ابتلا به كوروناويروس جديد و عوارض شديد آن هستند و به آنها و نيز افراد سالخورده (مسن) به شدت توصيه مي گردد از شركت در چنين مراسمي خودداري كنند.
۵:افرادی که دارای هر یک از علائم تب، سرفه، آب ریزش از بینی، گلودرد و یا تنگی نفس هستند نباید در مراسم حضور یابد. همچنين، کلیه افرادی که در طی ۱۴ روز گذشته با چنين افراد علامت داري تماس داشته و یا از ایشان مراقبت کرده اند، نباید در مراسم حضور یابند.
۶:طول مراسم بايد به حداقل ممكن كاهش يابد و از خوردن و آشامیدن و پذیرایی به هر شکل در کل مراسم باید ممانعت به عمل آید. دست دادن، روبوسی و بغل کردن جهت عرض تسلیت و تسلی خاطر و همدردی مي تواند براي هر دو طرف خطرناك باشد و كسي انتظار چنين رفتاري را در شرايط فعلي ندارد.
۷:حداقل فاصله بین افراد حاضر در مراسم با یکدیگر باید در حد 1.5 متر در نظر گرفته شود.
۸:به منظور تشییع و انتقال جسد متوفی، منحصرا جوانان بدون سابقه بیماری خاص در گذشته و بدون علامت، با استفاده از پوشش کامل، شامل حداقل ماسک و دستکش و ترجیحاً گان و شیلد، انتقال جسد متوفی را انجام دهند.
۹:از لمس کفن و هر گونه تماس با تابوت، برانکارد و پارچه و وسایلی که روی جسد قرار داشته است، مانند گل و ترمه خودداري گردد. در مراسم تلقین پس از انتقال جسد به مقبره توسط افراد دارای وسایل محافظت شخصی، یک نفر با پوشش محافظتی کامل کفن را باز کرده و ضرورت هاي شرعي را با رعايت احتياط و در حداقل زمان به انجام برساند. پوشش مقبره با لحد هر چه سریعتر انجام شود تا تجمع در محل جهت عزاداری به حد اقل ممکن برسد. تمامی افراد پس از خروج دستکش ها، دست ها را با آب و صابون حداقل ۲۰ ثانیه بشویند.
۱۰:از افتادن بر روی مزار پس از پر کردن مزار با خاک و دست زدن به اشیاء باقیمانده اجتناب شود.
۱۱:محلول های ضد عفونی کننده دست ها با پایه الکل و ماسک جهت تمامی افراد در طول مراسم در دسترس باشد و جدي تر از هميشه، از دست زدن به صورت، بینی، چشم ها و دهان در طول مراسم مطلقا اجتناب شود. لباس ها پس از مراسم و به محض حضور در منزل با رعایت عدم تماس با مخاط به طور کامل خارج شده و در سبد جداگانه جهت شستشو در اولین زمان قرار داده شوند.
۱۲:توصيه مي شود هر گونه مراسم دعا و عزاداری به صورت انفرادی و در منزل انجام شود و از تجمعات حتی المقدور اجتناب شود.
۱۳:توصيه مي شود مراسم صرف غذا و دیگر نذورات به زمان دیگری كه شرايط اپيدمي مرتفع گرديده، موکول شود و يا هزینه های آن به شکل دیگری در موارد عام المنفعه صرف شود.